Lenfödem
Lenfödem, vücudun dokularında şişmeye neden olan kronik bir durumdur. Genellikle kollarda veya bacaklarda görülür ve lenf sistemi düzgün çalışmadığında gelişir. Lenfatik sistem, enfeksiyonla mücadeleye yardımcı olan ve fazla sıvıyı boşaltan kanallar ve bez ağlarından oluşur. Lenfödemin erken teşhisi ve tedavisi çok önemlidir; tedavi edilmezse kötüleşebilir.
Lenfödemin Belirtileri
- Şişlik: Kollar veya bacaklarda gözle görülür şişlik, kıyafet veya mücevher sıkabilir.
- Ağrılı, ağır bir his
- Hareket zorluğu
- Tekrarlayan cilt enfeksiyonları
- Sert, sıkı cilt
- Cilt üzerinde siğil benzeri büyüme
Lenfödem Neden Oluşur?
- Primer Lenfödem: Lenfatik sistemin gelişimini etkileyen genetik hatalardan kaynaklanır. Her yaşta görülebilir, genellikle bebeklik veya gençlik döneminde başlar.
- İkincil Lenfödem: Lenfatik sistemde hasar veya sıvı akışının bozulması nedeniyle oluşur. Enfeksiyon, yaralanma, kanser tedavisi veya ekstremite hareket eksikliği sonucu gelişebilir.
Kimler Etkilenir?
Primer lenfödem nadirdir ve her 6.000 kişiden yaklaşık 1’ini etkiler. İkincil lenfödem ise daha yaygındır; örneğin meme kanseri tedavisi gören kadınların %20’sinde, vulval kanseri tedavisi gören kadınların %50’sinde etkilenir. Penil kanseri tedavisinde ise her 10 erkekten yaklaşık 3’ü etkilenebilir.
Lenfödem Nasıl Teşhis Edilir?
Kollarında veya bacaklarında şişme ve diğer belirtileri yaşayanlar doktora başvurmalıdır. Uzman bir lenfödem masaj merkezi veya tedavi ekibi ileri değerlendirme yapabilir ve uygun tedavi planını oluşturur.
Lenfödem Tedavisi
- Fizyoterapi: Lenf sıvısının manuel boşaltılması, masaj ve kas aktivitesinin artırılması.
- Kompresyon: Bölgeye basınç uygulanarak iyileşmenin hızlandırılması.
- Sıkıştırma giysileri, cilt bakımı ve düzenli egzersizler
- Sağlıklı diyet ve yaşam tarzı
Lenfödem Komplikasyonları
- Selülit: Dokulardaki sıvı birikimi enfeksiyon riskini artırır. Belirtileri: kızarıklık, ağrı, şişlik, ateş ve titreme.
- Psikolojik Etkiler: Uzun vadeli görünüm değişiklikleri depresyon ve stres yaratabilir. Tedavi sürecinde psikolojik destek önerilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hijyen ve cilt bakımı
- Güneş ışığından korunma ve uygun krem kullanımı
- Vücut enfeksiyonlarına karşı dikkat
- Mantar oluşumuna karşı önlem
- Alkol ve sigara kullanımının sınırlandırılması
- Doktor ve tedavi ekibinin önerilerine uyum